قبل از شروع لازم است بدانید که این مراحل بسته به هدف درمان، میتوانند کمی با هم متفاوت باشند و بنابراین نوع مراحل ارتودنسی دندان را می توان با در نظر گرفتن خواسته مراجعین کمی با هم تفاوت خواهد داشت. به عبارت ساده تر اگر هدف شما از ارتودنسی زیبایی باشد، با کسی که به نوعی مال اکولوژن شدید دچار است مراحل یکسانی را طی نمیکنید.
مراحل اولیه ارتودنسی دندان
فرقی نمی‌کند که هدف شما از درمان چه باشد، زیرا گام های اولیه در سلسله مراحل ارتودنسی دندان تقریبا یکسان و به شرح زیر است. قبل از شروع مراحل به این نکته هم توجه کنید که هزینه ارتودنسی با افزایش تعداد مراحل بیشتر خواهد شد.
مرحله اول
بطور معمول متخصص ارتودنسی شما اولین جلسه را به معاینه و بررسی مشکلات دندان‌هایتان اختصاص می دهد. در همان جلسه اول ویزیت، متخصص ارتودنسی به شما درباره نحوه تشخیص و بررسی دندان ها و فک توضیحاتی ارائه میدهد.
مرحله دوم
بعد از آن، جهت مشاهده دقیقتر و تشخیص بهتر، با اشعه ایکس از دندان های شما عکس گرفته میشود. رادیوگرافی از تک تک دندان ها، سبب می شود تا بتوان هر گونه مشکلی که متوجه دندان هایتان است را قبل از نصب براکت های ارتودنسی بر طرف کرد. بنابراین این مرحله از پایه های ثابت مراحل ارتودنسی دندان است.
مرحله سوم
با این ارزیابی ها و بررسی های دقیق متخصص ارتودنسی اکنون می تواند نظر قطعی خود درباره نوع و شدت مشکل شما و برنامه درمانی پیش رو را به اطلاعتان برساند.
مرحله چهارم
اما یک متخصص ارتودنسی خوب پیش از آنکه بخواهد اصلاح مشکل دندان های شما را شروع کند، باید از سلامت ساختارهای دهان و دندان شما مطمئن شود. او باید ابتدا از سلامت لثه های شما اطمینان حاصل کند. و اگر مورد مشکوکی در لثه های شما پیدا کرد، برای تشخیص و درمان بیماری های لثه، شما را به یک پریودنتیست یا سایر متخصصان دندانپزشکی ارجاع میدهد.
مرحله پنجم از مراحل ارتودنسی دو فک
این تنها کاری نیست که متخصص قبل از شروع درمان انجام میدهد. او در مرحله بعدی به سراغ پر کردن پوسیدگی ها و جرم گیری دندان ها می رود. زیرا اگر دندان ها سالم نباشند درمان ارتودنسی شما هیچ معنایی ندارد و مراحل ارتودنسی نیز با موفقیت به اتمام نخواهند رسید. و حتی در طول مدت درمان چه بسا دندان ها به شدت آسیب ببینند و حتی نحوه مسواک زدن و شستشوی دهان و دندان به مشکل بر بخورد.
مرحله ششم
پس از رفع همه مشکلات احتمالی دهان و دندان در صورتی که به تشخیص متخصص شما نیاز به درمان ارتودنسی متحرک داشته باشید. باید در همان جلسه از فک بالا، پایین و دندان های شما قالبگیری شود تا بتوانید وارد سایر مراحل ارتودنسی دندان شوید . با مراحل ارتودنسی ثابت و متحرک در ادامه بیشتر آشنا خواهید شد.
بیشتر بخوانید : عوارض ارتودنسی
در این مقاله درباره ارتودنسی، متخصص ارتودنسی، مشکلاتی که این متخصص برطرف میکند و انواع روش های ارتودنسی دندان آشنا خواهید شد. اگر کنجکاو هستید که در این رشته دندانپزشکی چگونه به مراجعان و بیماران کمک میشود حتما این مقاله از دکتر خدیوی متخصص ارتودنسی میرداماد را مطالعه کنید.
ارتودنسی دندان چیست؟
ارتودنسی شاخه ای از دانش دندانپزشکی است که با هماهنگی و روابط بین فک ها و دندان ها با هم سروکار دارد. زمانی که شخصی به هر دلیلی با مشکلات ناصاف بودن دندان ها و یا مشکلات ساختاری دندان و فک روبرو باشد باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کند تا مشکلش برطرف شود.
متخصص ارتودنسی کیست؟
متخصص ارتودنسی دندان دندانپرشکی است که بعد از گذراندن دوره عمومی دندانپزشکی چند سال دیگر در دانشگاه درس میخواند تا بتواند در برطرف کردن یا اصلاح ناهماهنگی ها، ناهنجاری ها و عدم تراز دندان ها و فک به تبحر برسد و بتواند مشکلات ارتودنسی دندان را برطرف کند.
درمان های ارتودنسی
مهمترین روش های درمانی که یک متخصص ارتودنسی برای برطرف کردن مشکلات دهان، دندان و فک از آن ها یاری میگیرید در ادامه به صورت خلاصه مورد بررسی قرار گرفته اند:
ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت رایجترین و البته قدیمی ترین نوع ارتودنسی است. از قدیم الایام بریس های فلزی برای صاف کردن دندان ها استفاده میشده است. این بریس ها از اجزای مختلفی مثل سیم قوس دار، باند، الاستیک ها و براکت ها تشکیل شده اند. از آنجایی که توسط متخصص ارتودنسی به دندان ها متصل میشوند و تا پایان دوره درمان (صاف شدن کامل دندان ها) روی دندان ها باقی میمانند به آن ها ارتودنسی ثابت میگویند. رایجترین سیستم های ارتودنسی ثابت عبارتند از:
ارتودنسی متحرک
گاهی اوقات مراجعانی داریم که یکی از شرایط زیر را دارند:
نوع مشکل و شدت آن جزئی است و برای مثال کج بودن دندان جزئی است
تاب و توان بریس ثابت را ندارند
متعهد به استفاده منظم از دستگاه ارتودنسی هستند
و …
ما برای این افراد دستگاه هایی داریم که قابلیت جابجایی دارند و متحرکند. مراجع یا بیمار هر وقت دلش خواست میتواند دستگاه را بردارد و هر وقت خواست آن را سر جایش بگذارد. برای مثال حین غذا خوردن یا نوشیدن موقتا دستگاه ارتودنسی خود را برمیدارد و دوباره بعد از اتمام خوردن و نوشیدن آن را روی دندان هایش میگذارد. پلاک های شفاف یا نامرئی ارتودنسی نمونه ای از ارتودنسی متحرک هستند.
ارتودنسی نامرئی
حالا بیایید فرض کنیم که مراجع ما مشکل ارتودنسی دارد برای مثال دندان هایش کج است و یا اینکه فاصله بین آن ها وجود دارد و خلاصه یک مشکلی با دندان هایش دارد. این مراجع نیاز به درمان ارتودنسی دارد اما به ما میگوید که:
“آقای دکتر من دوست ندارم که کسی متوجه شود من ارتودنسی کرده ام یعنی دوست ندارم کسی سیم کشی و بریس ارتودنسی من را ببیند. میشه دستگاه من رو طوری انتخاب کنید که کسی نبینه؟”
ما برای این دسته از مراجعان از دستگاه هایی استفاده میکنیم که خواسته آن ها را برآورده کند. نمونه های رایج دستگاه هایی که ما برای این مراجعان توصیه میکنیم عبارتند از:
سیستم ارتودنسی سرامیکی
سیستم لینگوال یا پشت دندانی
الاینترها و اینویزیلاین ها (پلاک های شفاف ارتودنسی)
ریتینرها یا نگهدارنده
و …
این ها درمان های رایج ارتودنسی نامرئی هستند که به یک متخصص ارتودنسی این اجازه را میدهند دندان های مراجعانش را بدون اینکه کسی متوجه آن ها شود صاف و یکدست کند.
پوسیدگی دندان، بیماری و آسیب شدید وارد شده به صورت می تواند منجر به از دست دادن دندان شود. با این حال، با پیشرفت های زیادی که در زمینه دندانپزشکی حاصل شده، دندان ها شانس بیشتری برای نجات یافتن، بقاء و ماندگاری دارند. به عنوان مثال، درمان کانال ریشه دندان یا عصب کشی دندان یک روش رایج دندانپزشکی است که دندان بسیار آسیب دیده را نجات می دهد. هنگامی که پالپ دندان داخل دندان آلوده و ملتهب شود، انجام عصب کشی دندان ضروری خواهد بود.
آنچه در این مقاله می خوانید تمام چیزی های است که باید درباره عصب کشی دندان یا درمان ریشه (یا روت کانال تراپی) بدانید.
پالپ دندان چیست؟
از آنجا که برای انجام درمان ریشه دندان، نیاز به دسترسی به بافت نرم و ریشه دندان است، قبل از اینکه بخواهیم درباره نحوه عصب کشی صحبت کنیم اجازه دهید که درباره ریشه و پالپ اطلاعاتی ارئه دهیم.
ریشه دندان در زیر خط لثه قرار دارد و با کمک رباط های پریودنتال به استخوان فک متصل می شود. داخل ریشه کانالی وجود دارد که عروق خونی، بافت نرم دندان و عروق عصبی وجود دارند.
برخی از دندان ها تنها یک ریشه دارند. و برخی دیگر بیش از یک ریشه. داخل هر ریشه نیز یک کانال وجود دارد که به آن ها روت کانال گفته می شود. اگر جایی چیزی از روت کانال تراپی شنیدید منظور درمان مشکلات ایجاد شده برای این ریشه ها است.
پالپ نیز به نرم ترین بخش دندان گفته می شود که زیر دو لایه مینا و عاج (دنتین) قرار دارد. پر از عروق خونی و عصبی و بسیار حساس است. بخشی از آن در یک اتاقک کوچک زیر روکش دندان قرار دارد و بخش دیگری از آن تا قسمت انتهای ریشه دندان گسترش یافته است.
عصب کشی یا درمان ریشه دندان چیست؟
البته مفهوم درمان ریشه دندان چیزی فراتر از عصب کشی است. زیرا عصب کشی تنها بخشی از فرآیند است. طی این پروسه مقداری یا تمام بخش آسیب دیده و آلوده پالپ دندان برداشته می شود و به جای آن مواد پر کننده دندان قرار داده می شود. یا اگر نیاز باشد دندان با روکش دندان ترمیم می شود.
برای پر کردن دندان اتصالات عصبی و عروق خونرسان دندان نیز قطع می شود و دندان دیگر زنده نیست اما همچنان سرجای خودش قرار خواهد داشت و عملکرد خود را همچنان انجام می دهد.
چرا و چه وقت درمان ریشه دندان انجام می دهیم؟
عصب کشی دندان ممکن است بنا به دلایل زیر انجام داده شود:
پوسیدگی شدید دندان
اگر پوسیدگی درمان نشده دندان داشته باشید، به مرور زمان این پوسیدگی گسترش یافته و به بخش نرم دندان یا کانال ریشه دندان نفوذ می کند. پوسیدگی در پالپ دندان باعث عفونی و آلوده شدن ریشه ها می شود.
شکستگی یا ترک خوردگی دندان
شکستگی دندان می تواند در اثر آسیب دیدگی، ساییدن دندان (دندان قروچه) یا تحلیل مینای دندان ایجاد شوند و به پالپ نیز آسیب بزند یا باعث عفونت آن شود.
عفونت لثه
وقتی لثه اطراف دندان آلوده می شود، احتمال اینکه باکتری به ریشه دندان شما برسد، وجود دارد.
آسیب دیدگی قبلی دندان
پس از یک تصادف، آسیب یا صدمه قبلی ممکن است بافت نرم داخل دندان دچار آسیب شده و از بین برود. در این شرایط درمان کانال ریشه، دندان را به عملکرد مناسب خود باز می گرداند.
پر کردن حفره های بزرگ
دندان هایی که به علت پوسیدگی حفره بزرگ دارند بیشتر در معرض عفونت و آسیب قرار دارند. به همین دلیل حین پر کردن آن ها ممکن است عصب کشی دندان نیز صورت بگیرید تا از بروز عفونت جلوگیری شود.
از کجا متوجه شوم که دندان من نیاز به عصب کشی یا درمان ریشه دارد؟
چنانچه هر کدام از موارد زیر در خصوص دندان شما وجود دارد احتمالا باید برای انجام عصب کشی دندان یه یک دندانپزشک مراجعه کنید:
حفره و پوسیدگی عمیق دندان
دندان درد شدید که بعد از جویدن یا هنگامی که به دندان ها فشار وارد می شود افزایش میابد
منبع : کلینیک دندانپزشکی دنیا